.png)
Łączenie pracy z wychowaniem dzieci to dla wielu rodziców codzienne wyzwanie. Niestety, mimo coraz większej świadomości społecznej i licznych zmian w prawie, wciąż zdarzają się sytuacje, w których rodzice – szczególnie mamy lub ojcowie małych dzieci – są traktowani gorzej w miejscu pracy. Warto wiedzieć, że prawo chroni przed takimi praktykami i daje konkretne narzędzia do działania.
Dyskryminacja w pracy oznacza nierówne traktowanie pracownika ze względu na jego cechy osobiste – takie jak płeć, wiek,
niepełnosprawność, wyznanie, orientacja, ale także sytuacja rodzinna.
Jeżeli ktoś doświadcza gorszego traktowania, bo jest rodzicem lub opiekunem dziecka – mówimy o dyskryminacji ze
względu na rodzicielstwo.
Przykłady takich sytuacji:
pomijanie w awansach lub premiach ze względu na to, że pracownik „ma małe dzieci”,
nieudzielanie elastycznego czasu pracy, choć praca na to pozwala,
naciski, by nie korzystać z przysługujących urlopów (np. rodzicielskiego lub opiekuńczego),
komentarze w stylu „w młodą mamę nie warto inwestować”,
ograniczanie obowiązków bez zgody pracownika tylko dlatego, że został rodzicem,
odmowa pracy zdalnej, mimo że jest możliwa dla innych pracowników na podobnych stanowiskach.
Zgodnie z Kodeksem pracy, żaden pracownik nie może być dyskryminowany – bezpośrednio ani pośrednio – ze względu
na sytuację rodzinną.
Oznacza to, że rodzic ma takie same prawa do rozwoju zawodowego, awansu i wynagrodzenia, jak inni pracownicy.
Ochrona ta obejmuje m.in.:
kobiety w ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego,
rodziców korzystających z urlopu rodzicielskiego, ojcowskiego lub wychowawczego,
rodziców wnioskujących o elastyczny czas pracy lub pracę zdalną,
pracowników korzystających z dni wolnych na opiekę nad dzieckiem.
Pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę ani w inny sposób karać pracownika za to, że korzysta z
przysługujących mu praw rodzicielskich.
Nie każda trudna sytuacja w pracy oznacza dyskryminację, ale warto zwrócić uwagę, jeśli:
Twoje obowiązki lub wynagrodzenie zmieniają się bez uzasadnienia po powrocie z urlopu,
nie jesteś zapraszany na spotkania lub projekty, w których wcześniej brałeś udział,
Twoje pomysły lub zaangażowanie są pomijane,
słyszysz nieprofesjonalne komentarze dotyczące Twojego życia rodzinnego,
czujesz, że Twoja sytuacja rodzinna staje się tematem rozmów lub żartów w pracy.
Takie zachowania mogą być sygnałem, że naruszane są Twoje prawa.
Zachowaj spokój i dokumentuj sytuację
Zapisuj daty, rozmowy, maile czy decyzje, które uznajesz za przejaw nierównego traktowania. Dokumentacja to ważny dowód w ewentualnym postępowaniu.
Porozmawiaj z przełożonym lub działem HR
Czasami warto zacząć od spokojnej rozmowy – wyjaśnienia sytuacji i wskazania, jak dane zachowanie wpływa na Twoją pracę. Często brak świadomości lub komunikacji leży u podstaw problemu.
Zgłoś naruszenie wewnętrznie
W dużych firmach funkcjonują procedury antydyskryminacyjne lub komisje etyki. Warto z nich skorzystać, jeśli rozmowa bezpośrednia nie przyniosła efektu.
Skontaktuj się z Państwową Inspekcją Pracy
PIP ma obowiązek reagować na zgłoszenia dotyczące dyskryminacji i może przeprowadzić kontrolę w zakładzie pracy. Zgłoszenie można złożyć anonimowo.
W ostateczności – droga sądowa
Pracownik, który doświadczył dyskryminacji, może domagać się odszkodowania. Co ważne – to pracodawca musi udowodnić, że nie doszło do nierównego traktowania, a nie odwrotnie.
Warto pamiętać, że kultura pracy to nie tylko przepisy, ale też postawa ludzi.
Świadomość pracodawców i współpracowników ma ogromne znaczenie. Każda mama, tata czy opiekun powinni móc łączyć
pracę z życiem rodzinnym bez lęku o ocenę czy utratę pozycji zawodowej.
Dobre praktyki prorodzinne przynoszą korzyści wszystkim – pracownikom, firmom i całemu społeczeństwu.
Związek Dużych Rodzin „Trzy Plus” od lat wspiera rodziców w godzeniu życia zawodowego i rodzinnego.
Promujemy rozwiązania, które pomagają tworzyć miejsca pracy przyjazne rodzinie – z elastycznymi formami zatrudnienia,
zrozumieniem i wsparciem.
Zobacz również: